نقش FATF و پالرمو در اقتصاد و ارزش پول ملی: FATF (گروه ویژه اقدام مالی) و کنوانسیون پالرمو (کنوانسیون سازمان ملل برای مبارزه با جرایم سازمانیافته فراملی) نقش مهمی در تسهیل روابط اقتصادی بینالمللی، کاهش ریسک مالی و تقویت شفافیت اقتصادی ایفا میکنند. عدم پایبندی به الزامات این نهادها میتواند اثرات مخربی بر اقتصاد یک کشور و ارزش پول ملی آن داشته باشد. در ادامه نقش و اهمیت این دو مورد بررسی میشود:
1. ارتباط FATF با اقتصاد و پول ملی: FATF یک سازمان بینالمللی است که استانداردهایی برای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم وضع میکند. این استانداردها بر سیستم مالی کشورها اثر میگذارند. در صورت قرار گرفتن کشوری در لیست خاکستری یا لیست سیاه FATF، مشکلات زیر ایجاد میشود: الف) افزایش هزینه مبادلات مالی بینالمللی بانکها و مؤسسات مالی خارجی به دلیل ریسک بالا، همکاری خود را با بانکهای کشوری که در لیست سیاه FATF قرار دارد، محدود یا قطع میکنند. این موضوع باعث میشود هزینه انتقال ارز و تبادلات مالی بینالمللی افزایش یابد. ب) کاهش سرمایهگذاری خارجی سرمایهگذاران خارجی برای ورود به کشوری که در لیست FATF قرار دارد، دچار تردید میشوند، زیرا ممکن است با مشکلات قانونی یا تحریمهای ثانویه مواجه شوند. کاهش سرمایهگذاری خارجی، تقاضا برای ارز ملی را کاهش داده و ارزش پول ملی را تضعیف میکند. ج) کاهش شفافیت اقتصادی عدم رعایت استانداردهای FATF منجر به کاهش شفافیت در سیستم مالی کشور میشود. این کاهش شفافیت، فساد اقتصادی را افزایش داده و اعتماد به اقتصاد داخلی را کاهش میدهد، که در نهایت بر ارزش پول ملی تأثیر منفی میگذارد.
2. ارتباط کنوانسیون پالرمو با اقتصاد: کنوانسیون پالرمو به مبارزه با جرایم سازمانیافته فراملی، از جمله قاچاق انسان، مواد مخدر و پولشویی، اختصاص دارد. اجرای الزامات این کنوانسیون میتواند به تقویت اقتصاد از راههای زیر کمک کند: الف) تقویت شفافیت اقتصادی پذیرش و اجرای کنوانسیون پالرمو باعث میشود شفافیت در اقتصاد افزایش یابد و جلوی فعالیتهای غیرقانونی گرفته شود. این شفافیت به جذب سرمایهگذاری و افزایش اعتبار اقتصادی کمک میکند. ب) ارتباط با FATF یکی از شروط FATF برای خروج از لیست سیاه، پیوستن به کنوانسیون پالرمو است. در صورت پیوستن به این کنوانسیون، کشور میتواند اعتماد جامعه جهانی را جلب کرده و روابط بانکی بینالمللی خود را بهبود بخشد.ج) جلوگیری از تحریمهای جدید پذیرش الزامات پالرمو میتواند به کاهش بهانههای بینالمللی برای اعمال تحریمهای بیشتر علیه کشور کمک کند. این امر به تثبیت ارزش پول ملی و بهبود موقعیت اقتصادی کمک میکند.
اثرات منفی عدم پیوستن به FATF و پالرمو: الف) انزوای بانکی کشورهایی که به استانداردهای FATF و پالرمو پایبند نیستند، در سیستم مالی بینالمللی منزوی میشوند. بانکهای خارجی از همکاری با بانکهای داخلی این کشورها خودداری میکنند و دسترسی به ارزهای خارجی دشوار میشود. ب) تشدید بحران ارزی عدم توانایی در انجام تراکنشهای مالی بینالمللی باعث میشود تقاضا برای ارز خارجی از طریق بازارهای غیررسمی تأمین شود. این موضوع نرخ ارز را افزایش داده و ارزش پول ملی را کاهش میدهد. ج) کاهش اعتبار اقتصادی کشوری که در لیست سیاه FATF قرار دارد، از نظر جامعه جهانی بهعنوان یک اقتصاد پرخطر تلقی میشود. این موضوع اعتبار اقتصادی کشور را کاهش داده و بر تجارت خارجی، سرمایهگذاری و ارزش پول ملی تأثیر منفی میگذارد.
راهکارها برای بهرهبرداری از FATF و پالرمو: برای بهرهبرداری از مزایای FATF و پالرمو و کاهش اثرات منفی:
پیوستن به کنوانسیونهای مرتبط: تصویب قوانین مرتبط با FATF و پالرمو میتواند به بهبود روابط بانکی و اقتصادی بینالمللی کمک کند.
تقویت نظارت مالی: اجرای سیستمهای پیشرفته برای نظارت بر پولشویی و تراکنشهای مالی غیرقانونی.
افزایش شفافیت: ایجاد زیرساختهای شفاف در سیستم مالی و بانکی برای جذب سرمایهگذاران خارجی.
مذاکرات بینالمللی: استفاده از دیپلماسی اقتصادی برای کاهش نگرانیها و جلب اعتماد جامعه جهانی.
نتیجهگیری :پیوستن به FATF و اجرای الزامات کنوانسیون پالرمو میتواند دسترسی ایران به سیستم مالی جهانی را بهبود بخشد، هزینههای مبادلات مالی را کاهش دهد، شفافیت اقتصادی را تقویت کند و ارزش پول ملی را افزایش دهد. عدم پیوستن به این نهادها، انزوای اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی را به دنبال خواهد داشت.